Brown v Komiti o A'oga Aotelega, Taua, Aafiaga, Fa'ai'uga, Teuteuga, Tala'aga, Manatu Tete'e & Tulafono o Aia Tatau a Tagata o le 1964

Ata o le tusitala
Tusia e guidetoexam

Brown v Komiti o Aoga aotelega

Brown v. Board of Education o se mataupu iloga a le Faamasinoga Maualuga a le Iunaite Setete lea na faia i ai faaiuga i le 1954. O le mataupu na aafia ai se luʻi faaletulafono i le tuueseeseina o aʻoga a le malo i le tele o setete. I le mataupu, o se vaega o matua Aferika-Amerika na luʻitauina le faʻavae o tulafono "eseese ae tutusa" e faʻamalosia ai le vavaeeseina i aoga a le malo. Na autasi le faaiuga a le Faamasinoga Maualuga e faapea o le tuueseeseina o ituaiga i totonu o aoga a le malo ua solia ai le faamaoniga a le Teuteuga Lona sefulufa o le puipuiga tutusa i lalo o le tulafono. Fai mai le Faamasinoga e tusa lava pe tutusa fale faaletino, o le gaioiga o le tuueseeseina o tamaiti e faavae i lo latou tuuga na mafua ai le le tutusa o avanoa faaleaoaoga. O le faaiuga na soloia ai le aʻoaʻoga muamua a Plessy v. Ferguson "eseese ae tutusa" o se mea taua tele i le gaioiga o aia tatau a tagata lautele. Na fa'ailogaina ai le fa'ai'uga o le tu'ufa'atasiga fa'aletulafono i totonu o a'oga a le malo ma fa'ata'ita'ia ai le fa'aa'oa'oina o isi fa'alapotopotoga a le malo. O le faaiuga a le Brown v. Board of Education na i ai ni aafiaga taua mo le sosaiete Amerika ma faaosofia ai se galu o le faagaioiina o aia tatau ma luitau faaletulafono i le tuueseeseina. O loʻo tumau pea se tasi o faʻaiʻuga sili ona taua ma faʻamalosia a le Faamasinoga Maualuga i le talafaasolopito o Amerika.

Brown v Komiti o Aoga Taua

O le taua o le mataupu a Brown v. Board of Education e le mafai ona soona taua. O se taimi taua tele i le gaioiga o aia tatau a tagata lautele ma sa i ai ni aafiaga mamao mo sosaiete Amerika. O nisi nei o lona taua taua:

Fa'aliliuina "Va'ese'ese ae Tutusa":

O le faʻaiuga na faʻaalia manino ai le soloia o le faʻataʻitaʻiga na faia e le Plessy v. Ferguson mataupu i le 1896, lea na faʻavaeina ai le "eseese ae tutusa" aʻoaʻoga. Brown v. Komiti Fa'afoe o A'oga e fa'apea o le fa'a'ese'esega lava ia e matua'i le tutusa i lalo o le Teuteuga Lona sefulufa. Tu'ufa'atasiga o Aoga a le Malo:

O le fa'ai'uga na fa'atulafonoina ai le tu'u'ese'ese o a'oga a le malo ma fa'ailoga ai le amataga o le fa'ai'uga o le tu'ufa'atasiga aloa'ia i a'oga. Na saunia ai le ala mo le tu'ufa'atasia o isi fa'alapotopotoga a le malo ma nofoaga, ma lu'iina ai le tu'ufa'atasia o fa'ailoga tagata o le taimi.

Taua Fa'atusa:

I tua atu o ona aafiaga faaletulafono ma aoga, o le mataupu o loʻo umia faʻatusa taua tele. Na faaalia ai le naunau o le Faamasinoga Maualuga e tetee i le faailoga tagata ma faailoa ai se tautinoga lautele i aia tutusa ma le puipuiga tutusa i lalo o le tulafono.

Fa'aoso Fa'agaioiga Aia Tatau a Tagata Lautele:

O le fa'ai'uga na fa'atupuina ai le fa'atupuina o aia tatau a tagata lautele, ma fa'amumu ai se fa'agaioiga e tau mo le tutusa ma le fa'amasinoga tonu. Na faʻamalosia ma faʻamalosia tagata Aferika Amerika ma a latou uo e luʻitauina le vavaeeseina o lanu ma le faʻailoga tagata i vaega uma o le olaga.

Fa'ata'ita'iga Fa'aletulafono:

Brown v. Komiti Fa'atonu o A'oga na fa'atulaga se fa'ata'ita'iga taua fa'aletulafono mo mataupu o aia tatau fa'ale-tagata mulimuli ane. Na maua ai se faavae faaletulafono mo le luitauina o le vavaeeseina o ituaiga i isi faalapotopotoga a le malo, e pei o fale, felauaiga, ma palota, ma taitai atu ai i le manumalo atili i le taua mo le tutusa.

Fa'atumauina Manatu Fa'avae:

O le faaiuga na toe faʻamaonia ai le faʻavae e faʻapea o le Tulafono lona sefulufa o le puipuiga tutusa e faʻatatau i tagatanuu uma ma o le vavaeeseina o ituaiga e le ogatasi ma tulaga taua o le Faavae. Na fesoasoani i le puipuia o aia tatau ma saʻolotoga o nuʻu faʻatauvaʻa ma faʻalauteleina le mafuaaga o le faʻamasinoga faʻavae.

I le aotelega, o le mataupu a Brown v. Board of Education na iai sona sao i le faiga o aia tatau a tagata lautele, ma taitai atu ai i le alualu i luma taua i le tauiviga mo le tutusa o ituaiga ma le faamasinoga tonu i le Iunaite Setete.

Brown v Komiti o Aoga faaiuga

I le faaiuga iloga a Brown v. Board of Education, na autasi ai le Faamasinoga Maualuga a le Iunaite Setete e faapea o le tuueseeseina o ituaiga i totonu o aoga a le malo ua solia ai le Fuaiupu o le Puipuiga Tutusa o le Teuteuga Lona sefulufa. Na finau le mataupu i luma o le Faamasinoga i le 1952 ma le 1953 ma na iʻu ai ina faia le faaiuga iā Me 17, 1954. O le manatu o le Faamasinoga, na tusia e le Faamasino Sili o Earl Warren, na taʻua ai e faapea “o nofoaga eseese o aʻoaʻoga e masani lava ona lē tutusa.” Fai mai e tusa lava pe tutusa fale faaletino, o le gaioiga o le tuueseeseina o tamaiti aoga e faavae i luga o latou tuuga na mafua ai se faʻailoga ma se lagona faʻatauvaʻa na i ai se aafiaga leaga i a latou aʻoga ma lo latou atinaʻe atoa. Na teena e le Faamasinoga le manatu e faapea o le tuueseeseina o ituaiga e mafai lava ona avea ma faavae pe taliaina i lalo o le puipuiga tutusa o le Teuteuga Lona sefulufa. O le faaiuga na soloia ai le "eseese ae tutusa" muamua na faavaeina i le Plessy v. Ferguson (1896), lea na mafai ai ona tuueseeseina pe afai e tutusa mea na saunia mo tuuga taitasi. Na taofi e le Faamasinoga e faapea o le tuueseeseina o aoga a le malo e faavae i tuuga e matua le tusa ai ma le faavae ma faatonuina setete e tuuese a latou aoga i le "saosaoa fuafuaina." O lenei fa'ai'uga na fa'ata'atia ai le fa'avae mo le fa'amavaeina o fale ma fa'alapotopotoga a le atunu'u atoa. O le faaiuga a Brown v. Board of Education o se suiga lea i le faiga o aia tatau a tagata lautele ma faailogaina ai se suiga i tulaga faaletulafono e faatatau i le tutusa o ituaiga. Na fa'atupuina ai taumafaiga e fa'amutaina le tu'ufa'atasia, i totonu o a'oga ma isi nofoaga faitele, ma fa'aosofia ai se galu o fa'agaioiga ma lu'itau fa'aletulafono e fa'ate'aina faiga fa'ailoga tagata o le taimi.

Brown v Komiti o Aoga tua

A'o le'i talanoaina fa'apitoa le talaaga o le mataupu a Brown v. Board of Education, e taua le malamalama i le lautele lautele o le fa'avasegaina o ituaiga i le Iunaite Setete i le ogatotonu o le 20 seneturi. Ina ua uma le soloia o le nofo pologa i le maeʻa ai o le Taua a Amerika, na feagai tagata Aferika Amerika ma le salalau atu o le faailoga tagata ma le sauā. O tulafono a Jim Crow na fa'atulafonoina i le fa'ai'uga o le 19th ma le amataga o le 20th seneturi, fa'amalosia le fa'avasegaina o ituaiga i nofoaga faitele e pei o a'oga, paka, fale'aiga, ma felauaiga. O nei tulafono na faʻavae i luga o le "eseese ae tutusa" mataupu faavae, lea na faʻatagaina mo fale eseese pe a fai e tutusa lelei. I le amataga o le 20th seneturi, na amata ai e faʻalapotopotoga o aia tatau a tagata lautele ma tagata faʻamalosi le luʻiina le vavaeeseina o ituaiga ma sailia aia tutusa mo tagata Aferika Amerika. I le 1935, na amata ai e le National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) se faasologa o luitau faaletulafono i le vavaeeseina o ituaiga i aʻoga, ua taʻua o le NAACP's Education Campaign. O le sini o le soloia lea o le “eseese ae tutusa” aʻoaʻoga na faavaeina e le Faamasinoga Maualuga a Plessy v. Ferguson i le 1896. O le fuafuaga faaletulafono a le NAACP o le luʻitauina lea o le le tutusa o aʻoga tuʻufaʻatasia e ala i le faʻaalia o le faʻaogaina o le eseesega i punaoa, nofoaga, ma avanoa tau aʻoaʻoga mo Tamaiti aoga Aferika-Amerika. Ole taimi nei, liliu fa'apitoa ile mataupu Brown v. Board of Education: I le 1951, na fa'auluina ai se tagi a le vasega e fai ma sui o matua Aferika Amerika e sefulutolu i Topeka, Kansas, e le NAACP. O Oliver Brown, o se tasi o matua, na saili e lesitala lona afafine, o Linda Brown, i se aoga tulagalua papae uma e lata ane i lo latou fale. Peitaʻi, sa manaʻomia Linda e alu i se aʻoga uliuli tuʻufaʻatasia i ni nai poloka le mamao. Na finau le NAACP e faapea o aʻoga vavae ese i Topeka e le tutusa ma ua solia ai le Faʻamaoniga o le Teuteuga Lona sefulufa o le puipuiga tutusa i lalo o le tulafono. Na iu lava ina oo le mataupu i le Faamasinoga Maualuga e pei o Brown v. Board of Education. O le faaiuga a le Faamasinoga Maualuga i le Brown v. Board of Education na tuuina atu iā Me 17, 1954. Na taʻusalaina ai le aʻoaʻoga o le “tuutasi ae tutusa” i aʻoaʻoga a le malo, ma faapea ai o le tuueseeseina o ituaiga i aʻoga a le malo ua solia ai le Faavae. O le faaiuga, na tusia e le Faamasino Sili o Earl Warren, na i ai ni taunuuga sili ona mamao ma faia ai se faʻataʻitaʻiga faaletulafono mo taumafaiga faʻateʻaina i isi faʻalapotopotoga lautele. Peita'i, o le fa'atinoga o le fa'ai'uga a le Fa'amasinoga na fa'afeiloa'i ma le tetee i le tele o setete, ma o'o atu ai i se fa'agasologa umi o le fa'amavaega i le vaitau o le 1950 ma le 1960.

Brown v Komiti o Aoga Fa'amatalaga Puupuu

Brown v. Board of Education of Topeka, 347 US 483 (1954) Fa'amatalaga: O le mataupu na afua mai i le tele o mataupu tu'ufa'atasi, e aofia ai Brown v. Board of Education o Topeka, Kansas. O le itu tagi, tamaiti Aferika Amerika, ma o latou aiga na luitauina le tuueseeseina o aoga a le malo i Kansas, Delaware, South Carolina, ma Virginia. Na latou finau e faapea o le tuueseeseina o ituaiga i aʻoaʻoga lautele ua solia ai le Tulaga Tutusa o le Puipuiga o le Teuteuga Lona sefulufa. Mataupu: O le mataupu autu i luma o le Faamasinoga Maualuga pe o le vavaeeseina o ituaiga i totonu o aoga a le malo e mafai ona lagolagoina e le faavae i lalo o le "eseese ae tutusa" aoaoga faavae na faavaeina e le Plessy v. Ferguson faaiuga i le 1896, pe afai na solia ai le puipuiga tutusa o le lona sefulufa. Teuteuga. Fa'ai'uga: Na autasi le fa'ai'uga a le Fa'amasinoga Maualuga i le itu tete'e, ma fai mai o le fa'ailoga lanu i totonu o a'oga a le malo e le tusa ai ma le fa'avae. Fa'afuaaga: Na su'esu'eina e le Fa'amasinoga le tala'aga ma le fa'amoemoe o le Teuteuga lona sefulufa ma fa'ai'u ai e le'i fa'amoemoe le au fa'avae e fa'atagaina a'oa'oga tu'ufa'atasi. Na iloa e le Faamasinoga e taua tele a'oa'oga i le atina'eina o se tagata ma o le fa'a'ese'ese'esega e tupu ai se lagona fa'atauva'a. Na teena e le Faamasinoga le aʻoaʻoga "eseese ae tutusa", fai mai e tusa lava pe tutusa fale faaletino, o le gaioiga o le tuueseeseina o tamaiti aʻoga e faʻavae i luga o lanu na mafua ai le le tutusa. O le tuueseeseina, na faia e le Faamasinoga, na taofia ai tamaiti Aferika-Amerika o avanoa tutusa faaleaoaoga. Na taofi e le Faamasinoga e faapea o le tuueseeseina o ituaiga i aoaoga a le malo ua matua solia ai le Fuaiupu o le Puipuiga Tutusa o le Teuteuga Lona sefulufa. Na taʻutino mai e faapea o nofoaga eseese o aʻoaʻoga e matuaʻi le tutusa ma faʻatonuina le tuʻufaʻatasia o aʻoga a le malo ma le "saosaoa lelei." Taua: O le faaiuga a le Brown v. Board of Education na soloia ai le “vaega ae tutusa” muamua na faavaeina e Plessy v. Ferguson ma faailoa ai le tuueseeseina o ituaiga i aoga a le malo e le tusa ai ma le faavae. Na faailogaina se manumalo tele mo le gaioiga o aia tatau a tagata lautele, faʻaosofia atili faʻamalosi, ma faʻatulagaina le tulaga mo taumafaiga faʻateʻaina i le Iunaite Setete atoa. O le faaiuga na avea ma mea taua i le taua mo le tutusa o ituaiga ma tumau pea o se tasi o mataupu sili ona taua a le Faamasinoga Maualuga i le talafaasolopito o Amerika.

Brown v Komiti o Aoga aafiaga

O le faaiuga a Brown v. Board of Education sa i ai se aafiaga taua i le sosaiete Amerika ma le gaioiga o aia tatau a tagata lautele. O nisi o aʻafiaga autu e aofia ai:

Tu'ufa'atasiga o A'oga:

O le faaiuga a Brown na faailoa ai le tuueseeseina o ituaiga i totonu o aoga a le malo e le tusa ai ma le faavae ma ua faatonuina ai le tuueseeseina o aoga. O lenei mea na mafua ai le tuufaatasia malie o aoga i le Iunaite Setete atoa, e ui o le faagasologa na feagai ma le tetee ma na tele tausaga na alu ai e ausia atoatoa.

Fa'ata'ita'iga Fa'aletulafono:

O le fa'ai'uga na fa'atūina ai se fa'ata'ita'iga taua fa'aletulafono e fa'apea o le vavae'ese e fa'avae i luga o le fa'ailoga e le tusa ai ma le fa'avae ma ua solia ai le puipuiga tutusa o le Teuteuga lona sefulufa. O lenei faʻataʻitaʻiga na mulimuli ane faʻaaogaina e luʻitauina ai le vavaeeseina i isi vaega o le olaga lautele, ma oʻo atu ai i se faʻasalalauga lautele e faasaga i le faʻailoga tagata.

Faailoga o le Tutusa:

O le faaiuga a Brown na avea ma faailoga o le tauiviga mo le tutusa ma aia tatau i totonu o le Iunaite Setete. Na fai ma sui o le teenaina o le "eseese ae tutusa" aoaoga faavae ma lona le tutusa. O le fa'ai'uga na fa'aosofia ma fa'amalosia ai le au fa'atupu aia tatau a tagata lautele, ma tu'uina atu ia i latou se fa'avae fa'aletulafono ma le amio mama mo la latou tau faasaga i le fa'avaevae ma le fa'ailoga tagata.

Fa'aopoopo Fa'atino Aia Tatau a Tagata:

O le faaiuga a Brown na faia se sao taua i le faʻamalosia o aia tatau a tagata lautele. Na tuʻuina atu i tagata faʻamalosi se finauga faʻatulafonoina manino ma faʻaalia ai le naunau o le faamasinoga e faʻalavelave i le taua faasaga i le vavaeeseina o ituaiga. O le fa'ai'uga na fa'aosofia atili ai le fa'agaoioiga, fa'ata'ita'iga, ma lu'itau fa'aletulafono e fa'ate'aina le tu'ufa'atasiga i itu uma o le sosaiete.

Avanoa tau a'oa'oga:

O le faʻamavaeina o aʻoga na tatalaina ai avanoa faʻaaʻoaʻoga mo tamaiti aʻoga Aferika-Amerika na faʻatagaina muamua ia i latou. O le tuʻufaʻatasiga na faʻatagaina mo le faʻaleleia atili o punaoa, nofoaga, ma avanoa i aʻoaʻoga lelei. Na fesoasoani i le talepeina o pa puipui faʻapitoa i aʻoaʻoga ma maua ai se faʻavae mo le tutusa tutusa ma avanoa.

Aafiaga Lautele i Aia Tatau a Tagata:

O le fa'ai'uga a Brown na iai sona a'afiaga i tauiviga o aia tatau i tua atu o a'oa'oga. Na fa'atulaga ai le tulaga mo lu'itau e fa'asaga i nofoaga tu'ufa'atasi i felauaiga, fale, ma nofoaga faitele. O le faaiuga na taua i mataupu mulimuli ane ma avea ma faavae mo le soloia o le faailoga tagata i le tele o vaega o le olaga lautele.

I le aotelega, o le faaiuga a Brown v. Board of Education na i ai se aafiaga suia i le taua faasaga i le vavaeeseina o ituaiga ma le le tutusa i le Iunaite Setete. Na faia se sao taua i le faʻalauteleina o le mafuaʻaga o aia tatau a tagata lautele, faʻaosofia atili faʻamalosi, ma le faʻatulagaina o se faʻataʻitaʻiga faaletulafono mo le faʻateʻaina o le faʻailoga tagata.

Brown v Komiti o Aoga Teuteuga

O le mataupu a Brown v. Board of Education e le'i aofia ai le faia po'o se teuteuga o so'o se teuteuga fa'avae. Nai lo lena, o le mataupu na faʻatatau i le faʻamatalaina ma le faʻaogaina o le Tulaga tutusa o le Puipuiga o le Teuteuga Lona sefulufa i le Faavae o le Iunaite Setete. O le Fuaiupu Tutusa Puipuiga, o loʻo maua i le Vaega 1 o le Teuteuga Lona sefulufa, o loʻo taʻua ai e leai se setete e tatau ona "faafitia i soʻo se tagata i totonu o lana pulega le puipuiga tutusa o tulafono." O le Faamasinoga Maualuga, i lana faaiuga i le Brown v. Board of Education, na faapea mai o le tuueseeseina o ituaiga i aoga a le malo ua solia ai lenei faamaoniga o le puipuiga tutusa. E ui e leʻi suia saʻo e le mataupu soʻo se aiaiga faʻavae, o lana faʻaiʻuga na tele sona sao i le faʻamalamalamaina o le Faʻamatalaga o le Teuteuga Lona sefulufa ma faʻamaonia le faʻavae o le puipuiga tutusa i lalo o le tulafono. O le fa'ai'uga na saofagā i le fa'atupuina ma le fa'alauteleina o puipuiga fa'avae mo aia tatau fa'ale-tagata, aemaise i le tulaga o le tutusa o ituaiga.

Brown v Komiti o Aoga Manatu Tete'e

E tele ni manatu tete’e i le mataupu a Brown v. Board of Education, e fai ma sui o finagalo o faamasino eseese o le Faamasinoga Maualuga. O le toʻatolu o faamasino na failaina ni manatu tetee: Faamasino Stanley Reed, Faamasino Felix Frankfurter, ma Faamasino John Marshall Harlan II. I lona manatu tetee, na finau ai le Faamasino o Stanley Reed e faapea e tatau i le Faamasinoga ona tuu atu i le lala o le tulafono ma faiga faaupufai e foia ai mataupu o le tuueseeseina o ituaiga i aoaoga. Na ia talitonu o le alualu i luma o agafesootai e tatau ona oʻo mai i felafolafoaiga lautele ma faiga faatemokalasi nai lo le faʻaogaina o faʻamasinoga. Na faaalia e le Faamasino o Reed popolega e uiga i le soona laasia e le Faamasinoga o lana pule ma le faalavelave i le mataupu faavae o le feterale e ala i le tuuina atu o le tuueseeseina mai le nofoa. I lana tetee, na finau ai le Faamasino o Felix Frankfurter e faapea e tatau i le Faamasinoga ona tausisi i le mataupu faavae o le taofiofia o le faamasinoga ma tolopo i le tulaga faaletulafono ua faatulagaina e le Plessy v. Ferguson mataupu. Na ia finau e faapea o le aʻoaʻoga o le "tuuese ae tutusa" e tatau ona tumau pea seʻi vagana ua i ai se faʻaaliga manino o le faʻailoga tagata poʻo le le tutusa o faiga i aʻoaʻoga. Na talitonu le Faamasino o Frankfurter e le tatau i le Faamasinoga ona se ese mai lana faiga masani o le faʻaaloalo i le tulafono ma le faʻatonuga o faʻaiʻuga. O le Faamasino o John Marshall Harlan II, i lona manatu tetee, na faaleo atu popolega e uiga i le faaleagaina e le Faamasinoga o aia tatau a setete ma lona alu ese mai le taofiofia o faamasinoga. Na ia finau e faapea o le Teuteuga Lona sefulufa e le o manino le faasaina o le tuueseeseina o ituaiga ma o le faamoemoega o le teuteuga e le o le talanoaina o mataupu o le tutusa o ituaiga i aoaoga. Na talitonu le Faamasino o Harlan e faapea o le faaiuga a le Faamasinoga na sili atu i lana pule ma solia ai le pule ua taofia mo le setete. O nei manatu tete'e na atagia mai ai le eseese o manatu i le matafaioi a le Faamasinoga i le foia ai o mataupu o le tuueseeseina o ituaiga ma le faauigaina o le Teuteuga Lona sefulufa. Ae ui i lea, e ui lava i nei feeseeseaiga, o le faaiuga a le Faamasinoga Maualuga i le Brown v. Board of Education mataupu na tulai mai o le toatele o tagata ma iu ai i le vavaeeseina o aoga a le malo i le Iunaite Setete.

Plessy v Ferguson

O Plessy v. Ferguson o se mataupu iloga a le Faamasinoga Maualuga a le Iunaite Setete na faia i ai le faaiuga i le 1896. O le mataupu na aafia ai se lu'i faaletulafono i se tulafono a Louisiana e manaomia ai le tuueseeseina o ituaiga i nofoaafi. O Homer Plessy, o le na fa'avasegaina o se Aferika Amerika i lalo o le "tulafono e tasi-pa'u" a Louisiana, na ia solia ma le loto i ai le tulafono ina ia mafai ai ona tofotofoina lona fa'avae. Na alu Plessy i se taavale nofoaafi "naʻo paʻepaʻe" ma musu e alu i le taavale "lanu" ua filifilia. Na taofia o ia ma molia i le soli o le tulafono. Na finau Plessy e faapea, o le tulafono ua solia ai le Equal Protection Clause o le Teuteuga lona sefulufa i le Faavae o le Iunaite Setete, lea e faamaonia ai le tutusa o faiga i lalo o le tulafono. O le Faamasinoga Maualuga, i se faaiuga 7-1, na lagolagoina le faavae o le tulafono a Louisiana. O le manatu o le toatele, na tusia e le Faamasino o Henry Billings Brown, na faavaeina ai le aoaoga faavae “eseese ae tutusa”. Na taofi e le Faamasinoga e faapea o le tuueseeseina o le faavae pe afai o fale eseese e saunia mo ituaiga eseese e tutusa lelei. O le faaiuga i le Plessy v. Ferguson na mafai ai ona faʻatulafonoina le vavaeeseina o ituaiga ma avea ma faʻataʻitaʻiga faaletulafono na faʻavaeina ai le ala o vaʻaiga faʻailoga i le Iunaite Setete mo le tele o tausaga. O le fa'ai'uga na fa'atulafonoina tulafono ma faiga fa'avae "Jim Crow" i totonu o le atunu'u, lea na fa'amalosia ai le fa'ailoga tagata ma le fa'ailoga tagata i vaega eseese o le soifuaga lautele. O Plessy v. Ferguson na tu e fai ma fa'ata'ita'iga se'ia o'o ina fa'aleaogaina e le fa'ai'uga autasi a le Fa'amasinoga Maualuga i le Brown v. Board of Education i le 1954. O le fa'ai'uga a Brown na ta'ua ai o le fa'avasegaina o fa'ailoga tagata i totonu o a'oga a le malo ua solia ai le Tulafono Tutusa o Puipuiga ma fa'ailogaina ai se suiga tele i totonu. le taua faasaga i le faailoga tagata i le Iunaite Setete.

Tulafono o Aia Tatau a Tagata of 1964

O le Tulafono o Aia Tatau a Tagata o le 1964 ose tulafono iloga e fa'asa ai le fa'ailoga tagata e fa'atatau i lanu, lanu, lotu, itupa, po'o le tupuaga o le atunu'u. Ua manatu o se tasi o vaega pito sili ona taua o tulafono o aia tatau i le talafaasolopito o le Iunaite Setete. Na sainia le Tulafono e avea ma tulafono e Peresitene Lyndon B. Johnson i le aso 2 o Iulai, 1964, ina ua mavae se finauga umi ma fefinauai i le Konekeresi. O lona faamoemoega autu o le faamutaina o le tuueseeseina o ituaiga ma le faailoga tagata lea na faaauau pea i vaega eseese o le olaga lautele, e aofia ai aʻoga, galuega, nofoaga faitele, ma aia tatau. O aiaiga autu o le Tulafono o Aia Tatau a Tagata o le 1964 e aofia ai:

Tu'ufa'atasia o Fale Fa'alaua'itele Ulutala I o le Tulafono e fa'asa ai le fa'ailoga tagata po'o le tu'ueseeseina o nofoaga faitele, e pei o faletalimalo, fale'aiga, fale tifaga, ma paka. O loʻo taʻua ai e le mafai ona faʻatagaina tagata taʻitoʻatasi pe faʻasalaina i faiga le tutusa i nei nofoaga e faʻatatau i lo latou lanu, lanu, tapuaiga, poʻo le tupuaga o le atunuu.

Le le fa'ailoga tagata i Polokalama Fa'atupe a le Feterale Ulutala II fa'asa le fa'ailoga tagata i so'o se polokalame po'o se gaioiga e maua ai fesoasoani tau tupe a le feterale. E aofia ai le tele o vaega, e aofia ai aʻoaʻoga, soifua maloloina, felauaiga lautele, ma auaunaga lautele.

Avanoa Tutusa i Galuega Ulutala III e fa'asa ai le fa'ailoga tagata faigaluega e fa'atatau i lanu, lanu, lotu, itupa, po'o le tupuaga o le atunu'u. Na faavaeina ai le Komisi o Avanoa Tutusa mo Galuega (EEOC), lea e nafa ma le faamalosia ma le faamautinoaina o le tausisia o aiaiga o le Tulafono.

Puipuiga o Aia Tatau a Palota Ulutala IV o le Tulafono o Aia Tatau a Tagata o lo'o aofia ai aiaiga e fa'atatau i le puipuia o aia tatau ma fa'asagatau faiga fa'ailoga tagata, e pei o lafoga o palota ma su'ega faitautusi. Na fa'atagaina ai le feterale e faia se gaioiga e puipuia ai aia tatau ma fa'amautinoa le tutusa o avanoa i faiga palota. E le gata i lea, na fausia foi e le Tulafono le Auaunaga Fegalegaleaiga i Nuu ma Afioaga (CRS), lea e galue e puipuia ma foia feeseeseaiga faaleituaiga ma ituaiga ma siitia le malamalama ma le galulue faatasi i totonu o nuu eseese.

O le Tulafono o Aia Tatau a Tagata o le 1964 na faia se sao taua i le faʻalauteleina o le mafuaʻaga o aia tatau i totonu o le Iunaite Setete ma faʻateʻaina faiga faʻailoga tagata. Talu mai lena taimi na faʻamalosia e tulafono mulimuli ane aiā tatau a tagata lautele ma le tetee i le faʻailoga tagata, ae o loʻo tumau pea o se faʻailoga taua i le tauiviga faifai pea mo le tutusa ma le amiotonu.

Tuua se Faamatalaga