എപ്പോഴാണ് പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം ആരംഭിച്ചത്?
വർണ്ണവിവേചന കാലത്ത് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നടപ്പിലാക്കിയ ഒരു നിയമമാണ് പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം. ഈ നിയമം ആദ്യമായി 1953-ൽ പാസാക്കി, വംശീയ വർഗ്ഗീകരണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പാർക്കുകൾ, ബീച്ചുകൾ, പൊതു വിശ്രമമുറികൾ തുടങ്ങിയ പൊതു സൗകര്യങ്ങൾ നിർബന്ധിതമായി വേർതിരിക്കുന്നതിന് അനുവദിച്ചു. വർണ്ണവിവേചനം ഇല്ലാതാക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി 1990-ൽ ഈ നിയമം ഒടുവിൽ റദ്ദാക്കപ്പെട്ടു.
പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം എന്തായിരുന്നു?
ഇതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ പൊതു സൗകര്യങ്ങളിൽ വംശീയ വേർതിരിവ് നടപ്പിലാക്കുക എന്നതായിരുന്നു അത്. പാർക്കുകൾ, ബീച്ചുകൾ, വിശ്രമമുറികൾ, സ്പോർട്സ് ഫീൽഡുകൾ, മറ്റ് പൊതു ഇടങ്ങൾ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിലെ വെള്ളക്കാരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്ത വംശീയ വിഭാഗങ്ങളിൽപ്പെട്ട ആളുകളെ, പ്രാഥമികമായി കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരായ ആഫ്രിക്കക്കാർ, ഇന്ത്യക്കാർ, നിറമുള്ള വ്യക്തികൾ എന്നിവരെ വേർതിരിക്കാനാണ് നിയമം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഘടകമായിരുന്നു ഈ നിയമം, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ സർക്കാർ അനുവദിച്ച വംശീയ വേർതിരിവിന്റെയും വിവേചനത്തിന്റെയും ഒരു സംവിധാനമാണ്. വെള്ളക്കാരല്ലാത്ത വംശീയ വിഭാഗങ്ങളെ വ്യവസ്ഥാപിതമായി പാർശ്വവൽക്കരിക്കുകയും അടിച്ചമർത്തുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, വെള്ളക്കാരുടെ ആധിപത്യവും പൊതു ഇടങ്ങളിലും വിഭവങ്ങളിലും നിയന്ത്രണവും നിലനിർത്തുക എന്നതായിരുന്നു ഈ നിയമത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം.
പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമവും ബന്തു വിദ്യാഭ്യാസ നിയമവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം എന്താണ്?
പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമവും ബന്തു വിദ്യാഭ്യാസ നിയമം ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചന കാലഘട്ടത്തിൽ നടപ്പിലാക്കിയ അടിച്ചമർത്തൽ നിയമങ്ങളായിരുന്നു അവ, എന്നാൽ അവയ്ക്ക് വ്യത്യസ്തമായ ശ്രദ്ധയും സ്വാധീനവും ഉണ്ടായിരുന്നു. പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം (1953) പൊതു സൗകര്യങ്ങളിൽ വംശീയ വേർതിരിവ് നടപ്പിലാക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. വംശീയ വർഗ്ഗീകരണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പാർക്കുകൾ, ബീച്ചുകൾ, വിശ്രമമുറികൾ എന്നിങ്ങനെയുള്ള പൊതു സൗകര്യങ്ങൾ വേർതിരിക്കുന്നത് ഇതിന് ആവശ്യമായിരുന്നു. വെള്ളക്കാരല്ലാത്ത വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾക്ക് താഴ്ന്ന സൗകര്യങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് വിവിധ വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകം സൗകര്യങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ടെന്ന് ഈ നിയമം ഉറപ്പാക്കി. ഇത് വംശീയ ഗ്രൂപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള ശാരീരിക വേർതിരിവിനെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും വംശീയ വിവേചനത്തെ ഉറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.
മറുവശത്ത്, ബന്തു വിദ്യാഭ്യാസ നിയമം (1953) വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും ദൂരവ്യാപകമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തു. കറുത്ത ആഫ്രിക്കൻ, നിറമുള്ള, ഇന്ത്യൻ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് വേറിട്ടതും താഴ്ന്നതുമായ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായം സ്ഥാപിക്കാൻ ഈ നിയമം ലക്ഷ്യമിടുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസത്തിനും പുരോഗതിക്കും തുല്യ അവസരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുപകരം കുറഞ്ഞ വൈദഗ്ധ്യമുള്ള തൊഴിലാളികൾക്ക് അവരെ സജ്ജമാക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത വിദ്യാഭ്യാസമാണ് ഈ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് ലഭിക്കുന്നതെന്ന് ഇത് ഉറപ്പാക്കി. വേർതിരിവ് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും വെള്ളക്കാരുടെ ശ്രേഷ്ഠത എന്ന ആശയം ശാശ്വതമാക്കുന്നതിനുമായി ബോധപൂർവ്വം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തതാണ് പാഠ്യപദ്ധതി. മൊത്തത്തിൽ, രണ്ട് നിയമങ്ങളും വേർതിരിവും വിവേചനവും നടപ്പിലാക്കുന്നതിനായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുമ്പോൾ, പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം പൊതു സൗകര്യങ്ങളുടെ വേർതിരിവിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു, അതേസമയം ബന്തു വിദ്യാഭ്യാസ നിയമം വിദ്യാഭ്യാസത്തെ ലക്ഷ്യം വയ്ക്കുകയും വ്യവസ്ഥാപരമായ അസമത്വം നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.
എപ്പോഴാണ് പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം അവസാനിച്ചത്?
ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെ തുടക്കത്തെത്തുടർന്ന് 30 ജൂൺ 1990-ന് പ്രത്യേക സൗകര്യ നിയമം റദ്ദാക്കപ്പെട്ടു.